Share

cover art for Skepsis podcast #10 - Oorsprong van het coronavirus

Skepsis podcast

Skepsis podcast #10 - Oorsprong van het coronavirus

Season 1, Ep. 10

Voor Skepter schreef wetenschapsjournalist Stan van Pelt een uitgebreid stuk over de oorsprong van het coronavirus. Kwam corona uit de natuur of uit het lab? Die vraagt ligt vier jaar na dato nog altijd op tafel. Voor beide theorieën zijn allerlei aanwijzingen, maar insinuaties en belangen in beide kampen maken een evenwichtige analyse lastig.

In deze podcast special gaan Richard Engelfriet en Pepijn van Erp met Stan hierover in gesprek.


Leesvoer bij deze aflevering:


Alison Young. Pandora's Gamble, Lab Leaks, Pandemics and a World at Risk. (2023)

Alina Chan & Matt Ridley. Viral, The Search for the Origin of Covid-19. (2021)

David Quammen. Buiten Adem. (2022)

Een interessante bespreking is ook te lezen op de site van Frank Visser (die eerder in Skepter schreef over virusontkenners)

Philipp Markolin. Treacherous Ancestry (2024)

Proximal Origin

Andersen, K.G., Rambaut, A., Lipkin, W.I. et al. The proximal origin of SARS-CoV-2. Nat Med 26, 450–452 (2020).

En natuurlijk:

Stan van Pelt. Nog altijd rookgordijnen bij oorsprong coronavirus. Skepter 37.2 (2024)

More episodes

View all episodes

  • 22. Skepsis podcast #22 - Special: Luisteraarsvragen

    01:20:56||Season 1, Ep. 22
    In deze special behandelen Eric-Jan Wagenmakers, Pepijn van Erp en Richard Engelfriet vragen die luisteraars van deze podcast hebben ingestuurd.0:00:00 Introductie met onderzoektips voor de luisteraar0:07:50 ADHD bij volwassenen0:16:44 De vermeende voordelen van wildpluk0:24:40 De overgangsindustrie0:32:35 Familie- en organisatieopstellingen0:43:00 Oversterfte0:55:31 Reiki1:02:41 Klimaatscepsis1:10:38 Klimaatvriendelijk etenLinks bij de onderwerpen op de website: https://skepsis.nl/skepsis-podcast-22-special-luisteraarsvragen/
  • 21. Skepsis podcast #21 - Casper Albers

    37:37||Season 1, Ep. 21
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de Nobelziekte, een aandoening waaraan sommige Nobelprijswinnaars lijden. En te gast is hoogleraar Casper Albers (RUG). Met hem spreken we over Wikipedia waar hij heel actief in is geweest en over Open Science. Tenslotte hebben we het over onze skeptische helden.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Ben Goldacre, Bad Science (2008)Leesvoer bij deze aflevering:Nobel disease (Wikipedia)Nobels op drift, Skepter 33.3 (2020)FLOGEN SIPS conferences, where Nobelists meet fringe scientists and frauds (Blog van Pepijn)WikiUil vernoemd naar Casper Albers (Wikimedia)prof. dr. C.J. (Casper) Albers (Caspers pagina op de RUG, daar vind je dus al zijn artikelen gratis en voor niets!)Massimo Pigliucci: ‘Serieus antwoord kost nu eenmaal tijd’, Skepter 29.3 (2016)Richard GillJames Randi
  • 20. Skepsis podcast #20 - Special over de RCT

    01:28:34||Season 1, Ep. 20
    De Randomised Controlled Trial (RCT) geldt als de onderzoeksmethode die de grootste zekerheid geeft over de vraag of een interventie werkt of niet. Maar de methode kent ook zijn beperkingen. Is ons dubbelblinde vertrouwen in de RCT wel gerechtvaardigd? En belemmert een uitgesproken voorkeur voor de RCT bij instellingen die over financiering van onderzoek gaan niet onderzoeksvoorstellen die (noodgedwongen) van andere methoden uitgaan?Over dit soort kwesties spreken Richard Engelfriet en Pepijn van Erp achtereenvolgens met hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue, arbeidseconoom Ronald Dekker en hoogleraar methodologie en Skepsis voorzitter Eric-Jan Wagenmakers.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
  • 19. Skepsis podcast #19 - Mirjam Vossen

    37:14||Season 1, Ep. 19
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over Therapeutic Touch, een vorm van kwakzalverij die vooral door verpleegkundigen wordt toegepast. En met gast Mirjam Vossen bespreken we de vele mythes die er rondgaan met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking. Tenslotte denken we na over hoe je kinderen het beste skeptisch denken bijbrengt.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Hein de Haas. Hoe migratie echt werkt. (2023)Verder leesvoer bij deze aflevering:Over Therapeutic TouchHet onderzoek van Emily Rosa in JAMA: A Close Look at Therapeutic Touch (1998)Rob Nanninga, Heilzame intenties. Onderzoek naar onzichtbare geneeskracht, Skepter 16.2 (2003)Rob Nanninga, Therapeutic Touch voor verpleegkundigen, Kwakzalverij: 125 jaar medische folklore (2005)Rob Nanninga, Therapeutic Touch. Evidence based of paranormaal?, Skepter 25.1 (2012)Over ontwikkelingssamenwerkingVoorbij de borrelpraat‘Onbedoelde effecten ontwikkelingshulp vaak overdreven’, Skepter 37.1 (2024)Website van Mirjam Vossen
  • 18. Skepsis podcast #18 - Hans Custers

    34:40||Season 1, Ep. 18
    Klimaatblogger Hans Custers (van klimaatveranda.nl) is te gast en vertelt ons over zijn ervaringen met discussies met pseudosceptici. Richard Engelfriet had huiswerk voor Pepijn van Erp: duik eens in de pestprogramma's: zoek uit wat daar nu van bekend is en hoe je als ouder of school wijs kunt worden uit het aanbod. Tenslotte fantaseren we nog over een televisieprogamma voor skeptici.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlSkepsiscongres 2024Boektip:Paula Steenwinkel: Drogredenen. Herkennen en weerlegen. (2021)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Hans Custers: De theorie van warmte. Een geschiedenis van de wetenschap achter klimaatverandering (2022)Blog waar Hans Custers op schrijft: KlimaatverandaKlimaatveranda: Sijpelende twijfel – Beïnvloedt de twijfelcampagne de klimaatwetenschap?Kloptdatwel: Klimaatsceptici scoren puntje tegen Lewandowsky: Recursive Fury ingetrokken (2014)Nederlands Jeugdinstituut: Antipestprogramma’sNRC: Sommige kinderen zijn na antipestprogramma slechter af
  • 17. Skepsis podcast #17 - Maarten Keulemans

    35:41||Season 1, Ep. 17
    In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over generaties. Wat moeten we denken van al die onderzoekjes die verschillen laten zien tussen boomers en millenials. En te gast is Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur bij de Volkskrant. Hij legt ons uit waarom hij van hard core debunken is opgeschoven naar het onderzoeken waarom veel mensen wetenschap minder zijn gaan vertrouwen. Tenslotte denken we na over welke cursus Stichting Skepsis zou moeten aanbieden.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektip:Mike Hulme: Climate Change isn't Everything (2023)Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Kritiek op generatiedenken via WikipediaWashington Post: Generation labels mean nothing. It’s time to retire them.Pew Research Center: How Pew Research Center will report on generations moving forwardUniversiteit van Nederland: Generaties: bestaan ze eigenlijk wel? - met Bram Peper, die bij ons in podcast #4 te gast was.Interview met Anthony Magnabosco (Street Epistemology International)De stukken van Maarten Keulemans in de Volkskrant, en zijn account op X.
  • 16. Skepsis podcast #16 - Coen de Bruijn

    33:13||Season 1, Ep. 16
    Deze keer te gast in onze podcast is auteur Coen de Bruijn. Met hem hebben we het over Key Performance Indicators, KPI's. Pepijn van Erp vertelt over een relatief nieuwe tak van kwakzalverij: het inhaleren van waterstof of drinken van water waarin het gas opgelost is. Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoektipJohnjoe McFadden. Leven is eenvoudig. Ockhams scheermes en een nieuwe geschiedenis van de wetenschap en het heelal. (2021)WaterstofgasVtdK: Inademen van waterstofgas is gebakken lucht (2023)Boeken van Coen de Bruijn:Key Performance Illusies. Ontdek de 'dark side' van performance management. (2019)Van tofu krijg je geheugenverlies. Gekonkel en gestuntel met statistiek in media, politiek en reclame. (2011)
  • 15. Skepsis podcast #15 - Ionica Smeets

    37:21||Season 1, Ep. 15
    Deze keer is Ionica Smeets te gast. Ze is hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Leiden en we spreken met haar over haar vakgebied en in het bijzonder over misleidende grafieken. Pepijn van Erp dook in het onderzoek naar de invloed van gewelddadige videogames op het gedrag van jongeren en tenslotte denken we na over een politieke partij die zijn standpunten helemaal op wetenschap zou baseren.Natuurlijk weer onder de bezielende leiding van Richard Engelfriet!Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoekentips:John Green, The Anthropocene Reviewed. Essays on a Human-Centered Planet, (2023)Carl Bergstrom and Jevin West, Calling Bullshit: The Art of Skepticism in a Data-Driven World (2021)Videogames en geweldChristopher J. Ferguson, Video Game Violence and Pseudoscience: Bad Science, Fear, and Politics, Skeptical Inquirer (2014)Simone Kühn et al, Does playing violent video games cause aggression? A longitudinal intervention study, Nature Mol Psych (2019)APA Resolution on Violent Video Games (2015) - pdfGesprek met Ionica SmeetsEigen websiteExistential Comics, Socratic Hostage NegotiationsNationaal Expertisecentrum Wetenschap & Samenleving
  • 14. Skepsis podcast #14 - Claire Moens

    33:18||Season 1, Ep. 14
    Dit keer is Claire Moens te gast bij Richard Engelfriet en Pepijn van Erp. Zij is bestuurslid van SKEPP, de Vlaamse zusterorganisatie van Stichting Skepsis en juwelenontwerpster. Zij schreef een boek over de vermeende helende kwaliteiten van edelstenen en mineralen. Richard praat met Pepijn over chemtrails en geo-engineering en tenslotte spreken ze over mogelijke verdergaande samenwerking tussen skeptische organisaties.Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nlBoekentips:* Claire Moens: Magische en helende stenen (2022)en alle andere boeken uit de reeks De Skeptische KijkVerder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:Dirk Koppenaal, Valse vliegtuigsporen - Contrails, chemtrails en complotten, Skepter 24.2 (2011)Agnes Tieben, Stenen met bijzondere krachten, Skepter 35.3 (2022)