Latest episode
Trailer: IJcast | Strijd om het ijs
01:44In deze podcastserie van Het Scheepvaartmuseum gaan conservator Tim Streefkerk en publiekshistoricus Paul de Jong van de Tim en Paul Geschiedenispodcast op expeditie naar de grenzen van het ijs. In Het Scheepvaartmuseum zijn vanaf 4 oktober 2019 tot en met 10 mei 2020 de tentoonstellingen ‘Strijd om het IJs’ en ‘Rijzend Water’ te bezoeken. Hierin staan de veranderende Noordpool en de klimaatcrisis centraal. Waarom waren de Nederlanders hier al sinds de zestiende eeuw in het noordpoolgebied aanwezig en wat hoopten ze te vinden? Tegelijkertijd onderzoeken we de gevolgen van de smeltende ijskappen. Wordt het nu mogelijk om via de Noordpool naar China te varen. En van wie is de Noordpool eigenlijk? Om antwoord te kunnen geven op deze vragen gaan we in gesprek met allerlei experts, zoals professor Lotte Jensen en kapitein Niels Woudstra. We kijken naar de noordpool vanuit het verleden, het heden, en de toekomst. Dus, trek je winterjas en skisokken aan. Het word koud, koud, koud!Productie: Gambardella Media.
More episodes
View all episodes
1. IJscast, aflevering 1: Met Louwrens Hacquebord naar ‘t Behouden Huys
16:59In 1596 vertrok een expeditie onder leiding van Willem Barentsz richting China. Ze gingen via het noordoosten en het schip kwam genadeloos vast te zitten in het ijs van Nova Zembla. De bemanning het geen keus behalve te overwinteren tussen de ijsberen. In deze aflevering neemt Louwrens Hacquebord, emeritus-hoogleraar Arctische en Antarctische studiën en voormalig directeur van het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen, ons mee naar ‘T Behouden Huys. Wat was de aantrekkingskracht van het noordpoolgebied en waarom trotseerden Nederlanders in de zestiende eeuw de kou om daar te varen? Een ijzig verhaal over ons wereldbeeld en walvisvaart.
2. IJscast, aflevering 2: Lotte Jensen over maakbare helden
12:21In 1820 publiceerde Hendrik Tollens het gedicht: De overwintering der Hollanders op Nova Zembla. Een epos over kloeke godvruchtige Nederlanders, huisvaders, ijsberen en échte helden. Lotte Jensen, hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen, werpt licht op het ontstaan van het gedicht toe en vertelt over Nederlands Nationalisme, Franse overheersing en muitzieke Belgen. En belangrijker nog: de ontdekking van Willem Barentsz als nationale Nederlandse held. Tim & Paul vragen zich af hoe ze een historische held kunnen worden.
3. IJscast, aflevering 3: Conservator Wildeman over Nederlanders op expeditie
14:56Aan het einde van 19 e eeuw was de Nederlandse aanwezigheid in het noordpoolgebied marginaal. De resten van het Behouden Huys uit 1596 werden nota bene door een Noorse robbenjager gevonden. De Nederlandse plaatsnamen werden langzaam maar zeker van de kaart geveegd. Dat konden de Nederlanders niet over hun kant laten gaan. Maar wat te doen? Het crowdfunden van een Noordpoolexpeditie natuurlijk! Diederick Wildeman, conservator zeevaartkunde en bibliotheekcollecties, monstert met ons aan op de poolschoener Willem Barents en vertelt over de totstandkoming van de expedities aan het einde van de 19e eeuw. Geen onverdeeld succes, maar gelukkig hebben we de foto’s nog!
4. IJscast, aflevering 4: Kapitein-ter-zee Woudstra over levend Stratego op de Noordpool
16:15Het ijs op de noordpool smelt. De noordoostelijke vaarroute, waar Willem Barentsz nog tevergeefs naar zocht, is inmiddels te gebruiken en in de zomer wordt hier zelfs zonder ijsbrekers gevaren. Maar van wíe is de noordpool eigenlijk? Rusland, de Verenigde Staten en zelfuitgeroepen sub-arctische staat China willen allemaal aanspraak maken. Kapitein ter Zee Niels Woudstra van de Koninklijke Nederlandse Marine brieft ons over deze nieuwe geopolitieke situatie en vertelt ons ook over de kansen die de nieuwe route naar Azië biedt. Komt er nu letterlijk een koude oorlog op een opwarmende aarde? We spelen Levend Stratego op het ijs.
5. IJscast, aflevering 5: Fotojournalist Kadir van Lohuizen over rijzend water
17:36Het klimaat verandert en de zeespiegel stijgt. Voor een land als Nederland, dat eigenlijk uit één grote rivierdelta bestaat, is dit een groot probleem. Maar dat is helaas nog niet alles. Fotojournalist Kadir van Lohuizen legt in zijn projecten Arctic en Rijzend Water de gevolgen van de klimaatcrisis vast. Wat gebeurt er als het drinkwater brak wordt? Wat doen we met klimaatvluchtelingen en wat valt er nog te redden?
6. IJscast, aflevering 6: International environmental champion Lilly over plastic pickup
09:39De 11-jarige Lilly Platt is nationaal bekend van Lilly’s Plastic Pick-up waarmee ze plastic opruimt. Waarom doet ze dit? En belangrijker nog, wat kunnen wíj doen? De jeugd heeft de toekomst en daarom staakt ook Lilly op vrijdag voor het klimaat. Ze neemt ons mee naar haar wereld met idealen, een schone toekomst en duimpjes omhoog voor klimaatstakers.