Ekonomia i cała reszta
All Episodes
Piguła 75: Dzietność w Polsce jest jedną z najniższych na świecie
21:21|- Patronite: https://patronite.pl/EICR- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr- Naszą książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ==W 2023 roku mieliśmy do czynienia z historycznie najniższą dzietnością. Współczynnik dzietności wyniósł 1,16. Jeśli chodzi o ten wskaźnik byliśmy w światowym ogonie. Najprawdopodobniej w 2024 roku z dzietnością będzie jeszcze gorzej. Dlaczego Polacy nie chcą mieć dzieci?==Bibliografia:Wikipedia, Zestawienia wskaźników dzietności dla wszystkich krajów świata, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_total_fertility_rate#cite_note-auto-2Bank Światowy, Wskaźnik dzietności, https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.INGUS, Baza Danych Lokalnych, Wskaźnik dzietności, https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/tematPiguła 74: Podatek katastralny to katastrofa dla rynku mieszkaniowego? Spoiler: nie
24:10|Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICR Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrKup naszą książkę "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJMarek Belka w programie "Sto pytań do" zapytany o podatek katastralny powiedział, że jego wprowadzenie może zakończyć się "katastrofą dla rynku mieszkaniowego". Staramy się zrozumieć tok rozumowania byłego premiera. #kataster #podatek #podatki #mieszkania #mieszkanie #ryneknieruchomości #ekonomia #gospodarka ==Bibliografia: Zapytali Marka Belkę o podatek katastralny. Internauci mówią, czym zajmuje się jego syn , https://www.money.pl/gospodarka/zapytali-marka-belke-o-podatek-katastralny-internauci-mowia-czym-zajmuje-sie-jego-syn-7081611258874464a.html Polacy mają zakorzenioną chęć posiadania mieszkania na własność. Rynek najmu na zakręcie, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Polacy-maja-zakorzeniona-chec-posiadania-mieszkania-na-wlasnosc-Rynek-najmu-na-zakrecie-8600131.htmlGospodarka mieszkaniowa w 2017 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w-2017-roku,14,1.htmlKwartalnik mieszkaniowy Raport o sytuacji na rynku mieszkań w II kwartale 2022 roku¸https://blog.otodom.pl/wp-content/uploads/2022/07/Polityka-Insight-i-Otodom-Kwartalnik-mieszkaniowy-Q2_2022.pdf?_gl=1*s9o24o*_ga*MTk0ODEyNTAwOS4xNjYzMTQ0MDY4*_ga_MNTL052JB4*MTY2Njc5Mjk1MS4yLjAuMTY2Njc5Mjk1MS42MC4wLjACharles Gallmeyer, Vancouver Empty Home Tax: An Analysis of Taxation as a Solution to a Housing Crunch, https://taxreview.law.pitt.edu/ojs/taxreview/article/view/124#58 Polska cofnęła się o dekadę jeśli chodzi o walkę z biedą
45:48|Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICR Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrWiększość wskaźników ubóstwa - dotykającej dzieci, rodzin, emerytów, osoby pracujące - tąpnęła w roku 2023 w porównaniu do roku 2022. Skąd ta zmiana i co można z tym zrobić?Bibliografia:RYSZARD SZARFENBERG, POVERTY WATCH 2024 https://www.eapn.org.pl/eapn/uploads/2024/10/poverty_watch_24_final.pdf?fbclid=IwY2xjawF_CjdleHRuA2FlbQIxMAABHcvV7iBYV5Ka3bM43AGaL54oz4lnkoSCaL-CIeUaptiyUMalpbY26Mn0Wg_aem_4qLHqPvzl7k_zw5B0yGOmwUbóstwo w Polsce znowu wzrosło. Najbiedniejszych jest więcej niż rok wcześniej, https://300gospodarka.pl/news/ubostwo-w-polsce-znowu-wzroslo-najbiedniejszych-jest-wiecej-niz-rok-wczesniejKomunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 lutego 2024 r. w sprawie realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2023 r. w stosunku do 2022 r., https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-realnego-wzrostu-przecietnego-wynagrodzenia-w-2023-roku-w-stosunku-do-2022-roku,274,11.html#57 Oto jak Lewica chce dojechać flipperów
35:58|Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/EICRLub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrLewica niedawno złożyła projekt ustawy, którego zadaniem jest zmniejszenie opłacalności inwestowania we flipping. Flipping jest kupowaniem nieruchomości po możliwie niskiej cenie i szybkiej sprzedaży z jak największą przebitką.Flipperzy kupują nieruchomości z licytacji komorniczych, z zawiłym stanem prawnym, bądź od osób, które nie znają realnej wartości swojego M. Następnie dokonują (jak najniższym kosztem) remontów, czasem jedynie odświeżają wizualnie nieruchomość i jak najszybciej wystawiają ją na sprzedaż.W ten sposób z rynku znikają najtańsze lokale, które następnie wracają z ceną powiększoną o zysk flippera. Ile taki zysk wynosi? Średnio od 15 do 20 proc. Szacuje się, że w ostatnich latach flipping w największych polskich miastach odpowiadał za 5-6 proc. wszystkich transakcji mieszkaniowych. W niektórych miastach było to wiele więcej.Co planuje parlamentarna lewica? Chce podwyższyć podatek od czynności cywilnoprawnych. Dzisiaj wynosi on 2 proc. Jeśli ustawa weszłaby w życie wynosiłby 10 proc. w przypadku mieszkania kupowanego w okresie krótszym niż rok od ostatniego nabycia, 6 proc. kiedy ów okres wynosiłby od roku do dwóch lat oraz 4 proc. w przypadku okresu do trzech lat. Podatek miałby być również nałożony na osoby kupujące więcej niż dwa mieszkania w ciągu pięciu lat.Czy flipperzy nie przenieśliby więc kosztów tego podatku na ostatecznych konsumentów? Dokładnie tak by się stało i właśnie o to chodzi! Chodzi o zmniejszenie opłacalności takich biznesów i przekierowania strumienia inwestycji w inne miejsca gospodarki. A dlaczego? Ponieważ mieszkania są specyficznym dobrem; innym niż dzieła sztuki albo akcje.==Bibliografia:Przemysław Wojtasik, Zwolnienie z PCC na pierwsze mieszkanie. Także wtedy, gdy kupujemy od flippera, https://www.rp.pl/podatki/art40141361-zwolnienie-z-pcc-na-pierwsze-mieszkanie-takze-wtedy-gdy-kupujemy-od-flipperaAneta Gawrońska, Wojna z flipperami nie zbije cen mieszkań. "I tak zapłacą za to kupujący", https://www.rp.pl/rynek-nieruchomosci/art40124951-wojna-z-flipperami-nie-zbije-cen-mieszkan-i-tak-zaplaca-za-to-kupujacyPrzemysław Wojtasik, Kupujesz mieszkanie od flippera? Zapłacisz wyższy podatek, https://www.rp.pl/podatki/art40104551-kupujesz-mieszkanie-od-flippera-zaplacisz-wyzszy-podatekRenata Krupa-Dąbrowska, Pomysł opodatkowaniu flippingu - projekt do poprawki, https://www.prawo.pl/biznes/wiecej-tanich-mieszkan-po-opodatkowaniu-flippingu-to-mrzonka,526338.htmlAdam Czerniak, Hanna Milewska-Wilk, Tomasz Bojęć, Zjawisko flippingu na polskim rynku mieszkaniowym, https://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/1926C225F22CE0F8C1258720002BC970/$file/9.Czerniak_Milewska-Wilk_Bojec.pdfPoselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/Projekty/10-020-107-2024/$file/10-020-107-2024.pdf/#56 Katastrofa demograficzna, CZYLI CO DOKŁADNIE?
42:28|Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICR Lub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrPolskie społeczeństwo się starzeje, co wynika z faktu, że mamy jeden z najniższych współczynników dzietności na świecie. W roku 2023 wyniósł on niespełna 1,16. Tak zwaną zastępowalność pokoleń gwarantuje wskaźnik na poziomie 2,1. Po osiągnięciu tego poziomu liczebność społeczeństwa pozostaje na stałym poziomie.Czy mamy więc do czynienia z katastrofą demograficzną, o czym tak często czytamy w mediach? To przesadne stwierdzenie. Jednak z pewnością stoją przed nami liczne wyzwania. Co więc oznacza starzejące się społeczeństwo?Istnieje kilka obszarów, gdzie potrzebne będą głębokie zmiany. Pierwszym jest oczywiście system emerytalny. Po drugie niezbędne będzie przesunięcie większych środków na system ochrony zdrowia, ponieważ starsze społeczeństwo jest droższe w utrzymaniu. Będzie to tym większe wyzwanie, że stracimy coś, co ekonomiści nazywają dywidendą demograficzną jeśli chodzi o PKB.Czekają więc nas dekady pełne wyzwań. Pocieszające jest to, że już mniej więcej wiemy jaka będzie przyszłość demografii, żadna z tych spraw nie powinna być więc dla nas zaskoczeniem. Eksperci wiedzą też mniej więcej co można z tymi problemami robić. To oczywiście czy politycy z tej wiedzy skorzystają, to inna sprawa...==Bibliografia:Inflacja w Polsce. GUS podał dane za marzec, PAP, https://www.pap.pl/aktualnosci/inflacja-w-polsce-gus-podal-dane-za-marzecMax Roser, Fertility Rate, Our world in Data, https://ourworldindata.org/fertility-rateRosnące potrzeby starzejącego się społeczeństwa, Pracownicze Plany Kapitałowe, https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/rosnace-potrzeby-starzejacego-sie-spoleczenstwa.htmlPojęcia stosowane w statystyce publicznej Współczynnik obciążenia (demograficznego), Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/3953,pojecie.htmlBogumiła Szopa, Problemy Zarządzania, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Problemy_Zarzadzania/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)-s23-40/Problemy_Zarzadzania-r2016-t14-n2_(1)-s23-40.pdfRainer Kotschy, David Bloom, Perspektywy wzrostu gospodarczego w obliczu starzenia się społeczeństw, https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/trendy-gospodarcze/perspektywy-wzrostu-gospodarczego-w-obliczu-starzenia-sie-spoleczenstw/Piguła 73: Oto prawdziwa światowa elita
21:09|Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICRLub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrWedług Global Wealth Report 1,1% najbogatszych kontroluje 46% całego majątku na planecie. Dla porównania: 53% dorosłych, którzy na głowę mają nie więcej niż 10 tys. dolarów aktywów netto (majątek pomniejszony o zadłużenie), łącznie dysponują 1,2% kapitału całej ludzkości.Populacja polskich dolarowych milionerów jest zbliżona do tej, jaką ma grupa zarabiających 50 tys. zł brutto lub więcej. Ale tak właściwie to ilu jest tych dolarowych milionerów jest na Ziemi? A ilu w Polsce? Jak duża jest polska grupa tych, których majątek przekracza 100 tys. dolarów, czyli ok. 400 tys. zł?A jak to wygląda w przypadku dochodów? Jak liczna jest populacja dorosłych, którzy zarabiają 10 tys. zł brutto miesięcznie oraz 1 mln zł brutto rocznie? Obejrzyj lub wysłuchaj najnowszego odcinka, żeby poznać odpowiedzi na te pytania.==Bibliografia:UBS, Global Wealth Report 2022, https://www.credit-suisse.com/media/assets/corporate/docs/about-us/research/publications/global-wealth-report-2022-en.pdfUBS, Global Wealth Report 2023, https://www.ubs.com/global/en/family-office-uhnw/reports/global-wealth-report-2023/_jcr_content/pagehead/link2.0577489710.file/PS9jb250ZW50L2RhbS9hc3NldHMvd20vZ2xvYmFsL2ltZy9nbG9iYWwtZmFtaWx5LW9mZmljZS9kb2NzL2d3ci0yMDIzLWVuLTIucGRm/gwr-2023-en-2.pdfUBS, Global Wealth Databook 2023, https://rev01ution.red/wp-content/uploads/2024/03/global-wealth-databook-2023-ubs.pdfKPMG, Rynek dóbr luksusowych w Polsce, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pl/pdf/2023/05/pl-Rynek-dobr-luksusowych-w-Polsce-Luksus-w-niepewnych-czasach.pdf#55 Jawne płace. Gdzie wady?
47:36|Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICRLub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrJawność płac – czy to w ofertach pracy, wypłacanych wynagrodzeniach, czy objawiająca się transparentnością zeznań podatkowych – jest mechanizmem zwiększającym siłę negocjacyjną pracowników i zmniejszającą potencjalną dyskryminację płacową.Ale to rozwiązanie – jak to w prawdziwym świecie bywa – nie jest pozbawione wad. Dla przykładu, w ostatniej edycji badania Monitor Rynku Pracy (Randstad) 63% pracowników uważa, że pełna, indywidualna jawność wypłacanych wynagrodzeń przyniosłaby niezadowolenie zatrudnionych ludzi i konflikty wewnętrzne w firmach. I coś jest na rzeczy...Jakie są inne wady jawności płac? Temu poświęciliśmy niniejszy odcinek – jednocześnie zaznaczając, że nas osobiście nie odstraszają one od popierania transparentności w kwestii wynagrodzeń.== Bibliografia:Badanie Randstad: polscy pracownicy chcą łamania tabu – ponad 1/2 popiera jawność widełek płacowych, https://www.randstad.pl/o-randstad/dla-mediow/press/badanie-randstad-polscy-pracownicy-chca-lamania-tabu-ponad-1-2-popiera/ Translate Gender pay gap statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Gender_pay_gap_statistics Beata Kwiatkowska, Różnice płac kobiet i mężczyzn w Twoim miejscu pracy, https://ibs.org.pl/news/gender-pay-gap-in-your-workplace/ Michał Rolecki, Claudia Goldin z Harvard University wymieniana jest jako jedna z 10 najbardziej wpływowych ekonomistek świata. Jest pierwszą kobietą, która Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii otrzymała sama https://oko.press/nobel-ile-kobiete-kosztuje-urodzenie-dziecka Tomasz Obloj i Todd Zenger, The influence of pay transparency on (gender) inequity, inequality and the performance basis of pay, https://www.nature.com/articles/s41562-022-01288-9 Morten Bennedsen, Elena Simintzi, Margarita Tsoutsoura, Daniel Wolfenzon, Research: Gender Pay Gaps Shrink When Companies Are Required to Disclose Them, https://hbr.org/2019/01/research-gender-pay-gaps-shrink-when-companies-are-required-to-disclose-them Ricardo Perez-Truglia, The Effects of Income Transparency on Well-Being: Evidence from a Natural Experiment, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2657808#54 Luka płacowa. Nie tylko dyskryminacja i patriarchat
43:38|Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICRLub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrWedług niektórych polityków Zjednoczonej Prawicy w Polsce problem luki płacowej (gender pay gap, GPG) nie występuje. GPG to odsetek pensji mężczyzn, o który wynagrodzenie kobiet jest niższe – oczywiście licząc to średnio i przeliczając na godzinę pracy. W 2020 roku wynosił według Eurostatu ledwo 4,5% i to stawiało nas w czołówce krajów UE jeśli chodzi o niewielkie rozmiary tego wskaźnika (w 2022 roku było to 7,8% i ciągle zajmowaliśmy piąte miejsce w Unii Europejskiej).Fakty są jednak takie, że gdy weźmiemy pod uwagę wiek pracownicy i pracownika, staż pracy, wykształcenie i stanowisko, a także branżę i wielkość firmy w jakiej pracują, to luka płacowa urośnie i według Instytutu Badań Strukturalnych w 2020 roku jej skorygowana wartość sięgała 17,5%. W ostatnich latach skorygowana luka płacowa wynosiła od kilkunastu do ponad 20%, zazwyczaj lądując blisko 1/5. A to oznacza, że – w uproszczeniu – kobiety jeden dzień w tygodniu pracują za darmo.Dlaczego tak się dzieje? Jak można wytłumaczyć tę różnicę? W jakich środowiskach luka jest większa, a kiedy maleje? Co można zrobić, żeby lukę systemowo zmniejszyć? O tym wszystkim dowiecie się w niniejszym odcinku EiCR!Bibliografia:Ewa Cukrowska-Torzewska, Iga Magda, „Luka płacowa w miejscu pracy: czy wiek firmy ma znaczenie dla jej wysokości?”, IBS Working Paper, 2019, https://ibs.org.pl/publications/luka-placowa-w-miejscu-pracy-czy-wiek-firmy-ma-znaczenie-dla-jej-wysokosci/„Struktura wynagrodzeń według zawodów za październik 2022 roku”, GUS, 2024, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-za-pazdziernik-2022-roku,4,11.htmlDenis Leythienne, Marina Pérez-Julián, “Gender pay gaps in the European Union – a statistical analysis”, European Comission, 2021, https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3888793/14368632/KS-TC-22-002-EN-N.pdf/4951104b-f01d-0964-717a-be0ea3dfd9e4?t=1662728236409Fundacja Share the Care i ZUS, „Tata na rodzicielskim”, 2024, https://sharethecare.pl/tata-na-rodzicielskim/Piguła 72: Rekordowe podwyżki! Nie zgadniesz, skąd się wzięły!
21:55|Wesprzyj nas na Partonite: https://patronite.pl/EICRLub postaw wirtualną kawkę: https://buycoffee.to/eicrW ostatnim kwartale mieliśmy do czynienia z absolutnym rekordem trzydziestolecia, jeśli chodzi o wzrost płac. Realnie, czyli po korekcie na inflację, wzrosły one w porównaniu z poprzednim rokiem o 11,5 proc. Takiego wzrostu nie było jeszcze nigdy.Skąd ten skok? Część pracowników ciągle odbija sobie inflacyjny dołek. Bezrobocie wciąż pozostaje niskie, więc mogą oni żądać lepszych pieniędzy. Ale za dużą część zjawiska odpowiada... państwo! Ostanie miesiące to skokowe podwyżki dla urzędników i nauczycieli. Z drugiej strony rząd mocno ciągnął w górę płacę minimalną. Nie miał zresztą wyboru - w przypadku wysokiej inflacji prawo obliguje rządzących do podwyższania najniższej krajowej dwa razy do roku. Całkiem możliwe, że cały 2024 rok będzie stał pod znakiem rekordowego wzrostu pensji. Jest się więc z czego cieszyć. Zwłaszcza, że dane z CBOS wskazują, że wracamy na dobre na tory postępu. Znów wzrasta odsetek osób, które twierdzą, że ekonomicznie im się powodzi i spada liczba tych, którzy uważają, że żyje im się biednie. Pod tym względem zrównaliśmy się z najbardziej ekonomicznie pomyślnym dla Polski okresem, czyli przełomem 2019 i 2020 roku. ==Bibliografia:Serwis ekonomiczny mBank, https://makroekonomia.mbank.pl/318444-rozgrzewkaDziennik Ekonomiczny: Realne wynagrodzenia rosną coraz szybciej, Centrum Analiz PKO BP, https://centrumanaliz.pkobp.pl/aktualnosci/dziennik-ekonomiczny-realne-wynagrodzenia-rosna-coraz-szybciejTYGODNIK | 13.05.2024, Serwis Ekonomiczny Bank Pekao, https://www.pekao.com.pl/analizy-makroekonomiczne/publikacja.html?id=3bfd552a-ec8a-4d93-bbb5-be2f760c6aa0Janusz K. Kowalski, Nasze pensje wzrosły, ale najmniej od 20 lat,https://serwisy.gazetaprawna.pl/praca-i-kariera/artykuly/586677,nasze-pensje-wzrosly-ale-najmniej-od-20-lat.htmlMakro Flash: Realny wzrost płac idzie na rekord, PKO BP Centrum Analiz, https://centrumanaliz.pkobp.pl/makroekonomia/makro-flash-realny-wzrost-plac-idzie-na-rekordBartłomiej Supernak, Realny wzrost płac będzie oscylować w okolicach 8-8,5% r/r w 2024, https://inwestycje.pl/gospodarka/realny-wzrost-plac-bedzie-oscylowac-w-okolicach-8-85-r-r-w-2024/Minimalne wynagrodzenie za pracę od 2003 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/minimalne-wynagrodzenie-za-prace-od-2003-rIle osób zarabiało płacę minimalną?, Ciekaweliczby.pl, https://ciekaweliczby.pl/placa_minimalna_2022/Weronika Szkwarek, Miliony Polaków na najniższej krajowej. "Ewenement na skalę światową", https://www.money.pl/gospodarka/miliony-polakow-na-najnizszej-krajowej-ewenement-na-skale-swiatowa-6941899620911808a.html
loading...