Dick en Daniël Geloven het Wel

Met dominee Anton Egas. Het is onrustig in de Christelijke Gereformeerde Kerken. De synode heeft verboden om vrouwen als ouderling en diaken toe te laten, maar een aantal plaatselijke kerken heeft inmiddels vrouwen in de kerkenraad. En een meerderheid wil lokale kerken die vrijheid geven. De rechterflank van het kerkgenootschap, zo’n 60 van de 180 kerken, is daar faliekant tegen. Vrouwen in het ambt gaat tegen het Woord van God in én tegen de uitspraak van de synode. Anton draait er als stem van de bezwaarde christelijk-gereformeerden niet omheen: kerken die vrouwen in het ambt willen benoemen, moeten vertrekken uit het verband van kerken. Gebeurt dat niet, dan gaan de zestig kerken weg. De synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken moet met een oplossing komen. Heeft Anton hier nog vertrouwen in? Zullen er ook kerken dwars doormidden gaan? En hoe denkt hij over aansluiting bij de Hersteld Hervormde Kerk? En er is taart in de studio, want Anton is 25 jaar predikant.Eerdere afleveringen over de Christelijk Gereformeerde Kerk:#122 Hoe is het om als vrouw dertig jaar te vechten voor een plek in de kerkenraad? (met christelijk-gereformeerden uit Zoetermeer) #124 Hef alle gereformeerde kerken op, en deel de kerkleden opnieuw in - zegt deze hoogleraar (met Herman Selderhuis)

Hebben mannen en vrouwen verschillende rollen, en mogen vrouwen sommige dingen misschien zelfs niet? Of leg je dan toch een ouderwetse moraal in de Bijbel, die niets met het bevrijdende evangelie heeft te maken? Maarten Klaassen is te gast in de podcast. Hij had al enige bekendheid verworven met een uitgesproken, conservatief-christelijke visie op homoseksualiteit. Recent verscheen zijn boek ‘Gods goede orde’. Daarin schetst hij hoe God volgens hem de verhouding tussen mannen en vrouwen heeft bedoeld. Anticonceptie is volgens Maarten uit den boze; het past niet bij hoe God seks en het huwelijk heeft bedoeld. Waarom maakt hij daar zo’n punt van? En waarom is het niet Gods bedoeling dat vrouwen leidinggeven, ook als ze daar talent voor hebben? ‘Ik heb er geen moeite mee als vrouwen studeren, maar zoek wel een werkplek die past bij de roeping die God voor jou bestemd heeft.’ Een vrouwelijke directeur van een basisschool - om iets te noemen - hoort daar voor Maarten Klaassen niet bij.

Met Bram Rebergen, scheidend directeur van missionaire jongerenorganisatie Youth for Christ. Jongeren staan open voor God, ze willen graag geloven. Dat is zelfs veel meer dan tien jaar geleden. Het zijn vooral hun ouders die het laten afweten, ziet Bram. Omdat ze het druk hebben, en omdat ze het vaak ook niet meer zo zeker weten met het geloof. Waarom jongeren de weg naar de kerk dan vaak niet vinden? Alles is vaak gericht op dat ene moment op zondagmorgen, zegt Bram. Dat vindt hij frustrerend. ‘Wij zien veel jongeren tot geloof komen, die nergens bij een kerk een plek vinden.’ Jongeren zoeken een gemeenschap waar ze terechtkunnen met hun vragen. Vaak kleinere groepen, en mensen die naar hen luisteren. Er vinden goede initiatieven plaats in kerken, maar al met al denkt Bram dat het instituut kerk toch op zijn laatste benen loopt.

Met Nederlands-gereformeerd predikant Chris van Zwol. Chris had niet kunnen denken dat zijn leven op z’n kop zou worden gezet, toen hij vorig jaar gevraagd werd te spreken op pinksterconferentie Opwekking. Als eerste voorheen vrijgemaakte predikant. ‘Ik ben echt door God afgebroken.’ De evangelische conferentie bleek een levensveranderende ervaring voor de gereformeerde predikant. Wat trof hem zo in Opwekking? Wat vond hij als gereformeerde jongen juist bevreemdend? En wat neemt hij mee terug naar Bunschoten-Spakenburg? Opwekking trekt niet alleen veel evangelische, maar ook gereformeerde en andere traditioneel-kerkelijke bezoekers. Wat vinden ze daar? En leidt dat thuis in hun traditionele kerk niet tot scheve gezichten? ‘Waarom heerst er in gereformeerde kerken zo veel wantrouwen?’, vraagt Chris zich af. Evangelischen en gereformeerden bewegen zich intussen naar elkaar toe. Want ook bij Opwekking klinken onmiskenbaar meer traditioneel theologische noties mee dan een paar jaar geleden.

Met theoloog Wim van Vlastuin. Ze konden principieel niet mee met de nieuwe Protestantse Kerk (PKN), en dus leidde dat in 2004 tot een kerkscheuring. Die trok dwars door dorpen, kerken en families. Zelf besloot Wim van Vlastuin, op dat moment een jonge dominee in de Nederlandse Hervormde Kerk, al vroeg dat hij niet mee zou gaan. Ook al zou het hem alles kosten. ‘Ik heb tegen mijn kinderen gezegd: ik moet misschien wel fietsenmaker worden.’ Dat is anders gelopen: tegenwoordig is hij rector van het Hersteld Hervormd Seminarie en hoogleraar aan de VU. Ook in de Hersteld Hervormde Kerk is in twintig jaar veel gebeurd: het is een volwassen kerkgenootschap geworden, en een toevluchtsoord voor kerkgangers uit de Gereformeerde Gemeenten die het allemaal iets minder ‘zwaar’ willen. Voor welke uitdagingen staan de hersteld-hervormden? De kerkverlating lijkt hen nog weinig te raken, of is dat schijn? En hoe zit het met de relaties met andere kerken? Voor iedereen staat de deur open, zegt Wim. Maar als de bezwaarde christelijk-gereformeerden massaal zouden aankloppen bij de Hersteld Hervormde Kerk zou hij dat toch jammer vinden.

Met scheidend Opwekking-directeur Ruben Flach. De Pinksterconferentie ‘Opwekking’ is met 60.000 bezoekers met afstand het grootste christelijke festival van Nederland. De evangelische conferentie trekt al jaren ook veel mensen uit traditionele kerken. Je kunt Opwekking verder kennen van de Opwekkingsliederen die in veel kerken worden gezongen.De laatste tien jaar stond Ruben Flach aan het roer. Hoe heeft hij Opwekking veranderd, en wat zijn de uitdagingen voor zijn opvolger? Hoogte- én dieptepunt tegelijk was de coronacrisis. In maart 2020 stond alles in de steigers voor weer een mooi festival, toen alles afgeblazen moest worden. In een mum van tijd stampte Flach een digitale conferentie uit de grond. Hoe kreeg hij dat voor elkaar? Spannend voor zijn opvolger - die nog altijd niet is gevonden - zijn niet alleen de sterk stijgende kosten (vanouds vraagt Opwekking geen entreegeld) maar ook de groeiende polarisatie onder christenen. Hoe beweegt Opwekking zich tussen al die heikele thema’s door die christenen vandaag tot op het bot verdelen, zoals homoseksualiteit en Israël en Gaza?

Te gast zijn dominee Mark de Jager en relatietherapeut Cocky Drost. ‘Geen seks voor het huwelijk’, afwijzing van homoseksualiteit - gaat het in de kerk over seks, dan is er meestal een probleem. Terwijl de christelijke kijk op seksualiteit en relaties in de tijd van het Nieuwe Testament juist heel revolutionair en bevrijdend was. ‘En dat is ze in deze geseculariseerde tijd nog steeds’, ziet dominee Mark in zijn kerk. Jongeren snakken naar helderheid, en een positief verhaal. Dat verhaal hééft de kerk, ziet ook Cocky die als relatietherapeut veel mensen begeleidt. Maar hoe doe je dat dan: die mooie christelijke visie op seks laten zien? Hoe praat je gelovig over seks zonder dat het meteen een probleem wordt? En wat ís die positieve christelijke kijk dan precies? Onderzoek uit 2023 laat in elk geval zien dat gelovige mensen weliswaar ietsje minder seks hebben dan hun niet-gelovige medeburgers, maar ze waarderen hun seksleven wél hoger.

Met baptistentheoloog Teun van der Leer en ND-collega Laura Dijkhuizen. Ooit was het zo helder bij de baptisten: je wordt pas gedoopt als je bewust gelooft, en dan kun je ook pas lid worden van de gemeente. Dat laatste is nu aan het wankelen. Moet je echt mensen dwingen zich nog een keer te laten dopen, als ze als kind gedoopt zijn en toch van jouw kerk lid willen worden? In Engeland zijn de meeste baptisten al om, en ook in Duitsland schuift het. Maar wat gebeurt er als zo’n fundamenteel uitgangspunt gaat schuiven? Waarom is die volwassendoop voor baptisten zo essentieel? En waar komt dat vandaan? Laura vertelt hoe die nieuwe benadering uitwerkt in haar baptistengemeente, Silo in Utrecht. En Teun legt uit door welke ontwikkelingen baptisten op dit moment gaan.