Share

Everyday Māori


Latest episode

  • 41. 101. Te mutunga wiki e heke mai nei (This coming weekend)

    17:10
    In this episode, we explore a kōrero between two people about this coming weekend.Episode dialogue:Hēmi: He aha tāu hei te mutunga wiki e heke mai nei?Āpera: Atu i tēnei rā, tae atu ki te Rātapu, he whakatā. Hēmi: Maringanui koe. Nōwhea au e wātea ki te whakatā.Āpera: Me whakatā koe, kua nui kē ō mahi i ngā rangi kua taha ake nei.Hēmi: Hei te Rātapu e tū mai nei peka mai ai te whānau. Nō reira, me whakarite te whare.Āpera: Mai mai, koirā tō āhua, ka kimihia e koe he take hei mahi māu.Hēmi: Mai mai, koirā tō āhua, he noho noa iho. E hoa, tama tū, tama ora, tama noho, tama mate.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.

More episodes

View all episodes

  • 40. 100. I te kīhini (In the kitchen)

    21:21
    In this episode, we explore a kōrero between two people about preparing food in the kitchen. Episode dialogue:Āpera: E hoa, māu au e āwhina ki te whakarite i ngā kai?Hēmi: Āe, māku koe e āwhina. Māu au e tohutohu, nē.Āpera: Tēnā, pīhorengia ngā rīwai nei.Hēmi: Ka pai. Kia mutu tēnei, me aha?Āpera: Me horoi ki te wai, ka tapatapahi ai ki tētahi naihi koi.Hēmi: Me pēwhea te nui?Āpera: Me rite pea ki te pōro korowha te nui.Hēmi: Ka pai. Kua oti i a au ngā rīwai nei te tapahi.Āpera: Makaia atu ki te kōhua ināianei, ka waiho ai kia koropupū. Nā, me tapahi ngā riki ināianei.Hēmi: Ā, he aha tāu? Āpera: He tohutohu i a koe.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.
  • 39. 99. Te hongi (Pressing noses in greeting)

    21:12
    In this episode, we explore a kōrero between two people about hongi - pressing noses in greeting.Episode dialogue:Āpera: He aha tātou e hongi ai ka tūtaki ana tātou ki a tātou?Hēmi: E whakautu ai au i tēnā pātai, me hoki ō tāua whakaaro ki a Tāne rāua ko Hineahuone.Āpera: Ko Tāne te atua nāna a Hineahuone i hanga, nē?Hēmi: Āna, i te kimi a Tāne i te uwha, nā konā ia i hanga ai i a Hineahuone.Āpera: Ko ia te wahine tuatahi? Hēmi: Koia, ā, ka mutu tā Tāne hanga i a Hineahuone, ka pā tōna ihu ki tō Hineahuone.Āpera: Ā, ka hongi rāua.Hēmi: Āe, me te aha, ka tihe, kātahi ka ora mai a Hineahuone. Mai i tērā wā, ā mohoa nei, ka hongi tātou ka tūtaki ana tātou ki a tātou.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.
  • 38. 98. And (Different ways to say ‘and’)

    18:27
    In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to say 'and' in te reo Māori.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Āpera: Kua tae kōrua ko Ani ki Hawai’i?Hēmi: Āe, i tae māua ki reira i tērā tau me te tau i mua atu i tērā.Āpera: Nā, i pēwhea ki a kōrua?Hēmi: He ātaahua te wāhi rā, he ātaahua hoki ngā tāngata o reira.Āpera: Ka haere mātou ko ōku hoa ki reira, ā, ka haere hoki mātou ki Tahiti. He kupu āwhina āu?Hēmi: Ko wai mā koutou ka haere?Āpera: Ā, ko Mere mā.Hēmi: Kāti, me haere koutou ki Oahu me Hawaii. He rerekē ngā motu e rua.Āpera: Ka pai.Hēmi: Ka mutu, whakahokia mai he tiakarete makekemia, he hinu niu, he kawhe Kona hoki māku.
  • 37. 97. Tonu (Different ways to use ‘tonu’)

    17:53
    In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to use the word 'tonu'.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Hēmi: He tokomaha ngā tāngata kua tae mai ki te hui nei.Āpera: He tika tonu! Kī tonu te marae i te tangata.Hēmi: Waihoki, kei te haere tonu mai ētahi. Āpera: I nē! Kua pau tonu ngā tūru. Hēmi: I taku kitenga i te marea, mōhio tonu au ka pēnei.Āpera: Ka haere au ināia tonu nei ki te tiki i ētahi atu i te whare.Hēmi: Ka pai koe. He rite tonu tō āwhina mai.quite right!. still, continues, unceasing, continuously, simply - a manner particle that denotesvery, indeed, exceedingly, indeed, even, in fact, right, just, really, only - used to intensify or to emphasise. Often used with statives and adjectives. continuance, permanence or exactness and follows immediately after the word it applies to.almost, just about, virtually. as soon as, immediately, promptly, forthwith, without difficulty - expresses the idea of immediacy, without delay or with little need for effort.right now, instantly, this instant.always, all the time, continually (when following rite).
  • 36. 96. Atu (Different ways to use ‘atu’)

    22:25
    In this episode, we explore a different ways to use the word 'atu'The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Hēmi: Kei te haere atu au ki te hui ā-motu. Kei te pīrangi haere mai koe?Āpera: Āwhea te hui tū ai?Hēmi: Ā tērā atu wiki.Āpera: Ko wai atu kei te haere i tō taha?Hēmi: Ko au anahe i tēnei wā. Ka tū te hui ki te marae o Tūrangawaewae.Āpera: Kei whea tērā?Hēmi: Kei Ngāruawāhia, kei tua atu i te maunga o Taupiri.Āpera: He aha te kawa o taua marae?Hēmi: Ko te kawa i Tainui, ko tū atu, tū mai.Āpera: Ka pai. Mā whea atu tāua?Hēmi: Mā runga motokā, he poto atu te haere mā runga motokā i te haere mā runga pahi.Āpera: Atu i konei ka haere tāua mā te huarahi matua?Hēmi: Āna. He tokomaha ka tae atu, kaumātua atu, pakeke atu, tamariki atu.Āpera: Ka rawe. Me haere tāua.
  • 35. 95. He kōrero kei te tinana (Let the body do the talking)

    21:34
    In this episode, we explore a special feature of the language.He āhuatanga tēnei nō te reo Māori ka pā tētahi āhuatanga, tētahi mahi rānei ki tētahi wāhanga o te tinana, nō reira he kōrero kei te tinana. Hei tauira, tērā te kōrero, ‘kua ora taku ngākau’. Kua pā te ora ki te ngākau, ko tōna tikanga kua koa te tangata. Kei te pukapuka o Te Rito nā Hēni Jacobs ētahi whakamārama whānui mō tēnei āhuatanga o te reo Māori. Tirohia te whārangi 12, ko He kōrero kei te tinana te ingoa o te upoko.Upoko - Kua aniani te upokoRae - Kua puku te raeKaru - Kua tīkoro ngā karu, kua tunewha ngā karuIhu - Kei tū tō ihu, kua puta te ihuPāpāringa - Kua mingo ngā pāpāringaTaringa - Kua tiotio ngā taringa, he taringa mārōWaha - Kua hāmama te wahaNgutu - Kua tāperu ngā ngutuArero - Kua whīwhiwhi te areroKauae - Kua tetetete ngā kauaeThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.