Share

cover art for #119 - Refo’s danken hun zuil aan dominee G.H. Kersten. Wie was deze man?

Dick en Daniël Geloven het Wel

#119 - Refo’s danken hun zuil aan dominee G.H. Kersten. Wie was deze man?

Ep. 119

Te gast is Bart Bolier, biograaf van SGP-oprichter, kerkleider en alleskunner dominee G.H. (Henri) Kersten. De reformatorische zuil met zijn eigen scholen, organisaties en politieke partij is ondenkbaar zonder deze man, die 75 jaar geleden overleed. Wie was deze dominee Kersten? Zou hij met instemming kijken naar de zuil die zijn nazaten in christelijk Nederland hebben opgebouwd? Het gesloten toelatingsbeleid van reformatorische scholen zou hij met gefronste wenkbrauwen hebben bekeken. En hoe zit het met zijn eigen rol in de oorlog? Waarom heeft hij een lijst met Joodse kinderen aan de bezetter laten verstrekken? Na 1945 mocht Kersten door zijn houding zijn Tweede Kamerzetel niet meer innemen. Het kerkverband dat hij met zo veel moeite bijeen had gebracht, scheurde al een paar jaar na zijn dood. Kersten was helemaal niet de stijve rigide theoloog die niet met andersdenkenden kon omgaan, betoogt Bolier. Hij was breed geïnteresseerd in kunst, cultuur, andere landen. Gastvrij en hartelijk. Maar inderdaad, Kersten had ook overtuigingen waar hij niet vanaf te brengen was.

More episodes

View all episodes

  • 172. #172 Waarom rechtse politici dwepen met de joods-christelijke cultuur - en wat die écht betekent

    49:09||Ep. 172
    Nederland zonder christelijk geloof en zonder kerken? De christelijke cultuur zit in ons bloed. Armen- en ziekenzorg zijn ondenkbaar zonder christendom. Een andere erfenis is de gelijkheid van alle mensen, vertelt Evert-Jan. Net als de hoop dat de dingen beter kunnen worden. Tegelijk verandert de wereld: we leven in een postchristelijke samenleving. Kunnen al die mooie christelijke waarden ook blijven bestaan als er geen levend geloof meer is? ‘Dan moet je daar wel héél erg je best voor doen’, denkt Evert-Jan. Bijvoorbeeld: in het christelijk geloof komen strengheid (hoge normen) en mildheid (vergeving) samen. Een samenleving zonder God kan heel hard worden in het cancellen van mensen. Ook vragen Dick en Daniël zich af: hoe zouden christenen zich moeten opstellen in een samenleving waarin ze nog maar een kleine minderheid zijn? Dit voelt misschien niet als een fijne tijd voor christenen, maar, denkt Evert-Jan, ze worden er wel mooiere mensen van.
  • 171. #171 Live special: Waarom Tim Hofman de kerk aanraadt

    42:35||Ep. 171
    Live op de Open Dag van het Nederlands Dagblad interviewen Dick en Daniël BNNVARA-presentator Tim Hofman. In God geloven - daar had hij op zijn elfde al overtuigd afscheid genomen. Maar nu trekt toch weer de kerk. Inmiddels is hij al naar een paar diensten geweest. Wat trekt Tim toch zo naar het huis van God? ‘Ik geloof niet, maar ik vind er veel. Het is even een moment op jezelf teruggeworpen worden.’ En de community die christenen hebben, maakt Tim wel eens jaloers. In de live podcast vertelt Tim ook over zijn angststoornis en hoe hij daarmee leerde omgang. Hij schrijft erover in zijn recent verschenen boek Goede moed. Ook de samenleving is bang, ziet Tim. Misschien is het antwoord daarop wel eerst en vooral meer liefde en (zelf)compassie.Tim Hofman was al eerder te gast bij Dick en Daniël. Luister het gesprek hier:#110 Waarom Tim Hofman Jezus een leuke man vindt
  • 170. #170 Waarom kunnen mensen die een verschillende visie op Israël hebben elkaar zo moeilijk begrijpen?

    56:18||Ep. 170
    Met dominee Arenda Haasnoot en theoloog Janneke Stegeman. Het is een jaar na de gruwelijke Hamas-aanslag van 7 oktober 2023. Arenda vindt het nodiger dan ooit dat de kerk vierkant achter Israël gaat staan, en hekelt kerkgenoten die kritisch zijn op de staat Israël. Want de Jodenhaat neemt internationaal alleen maar toe. Janneke wil ook dat de kerk zich duidelijker uitspreekt - maar dan voor het internationale recht en het lot van de Palestijnen. Zij vindt het onbegrijpelijk dat sommige christenen niet zien hoeveel bloed Israël aan zijn handen heeft. Hoe ga je met elkaar in gesprek als je zó verschillend in een discussie als deze staat? Is het internationale recht een basis? Of het leed en de ontmenselijking die je aan beide kanten ziet? En móét je het in de kerk over dit soort dingen een beetje eens zijn? Een spannend gesprek tussen twee uitersten.
  • 169. #169 Ga je dat merken, een hbo-dominee op de preekstoel?

    54:21||Ep. 169
    Met dominee Ad van Nieuwpoort en theoloog Hanneke de Pater. Zou je het merken als er in de kerk op zondagmorgen een voorganger met ‘slechts’ een hbo-opleiding voor je neus staat? In deze aflevering, waarin we (natuurlijk) enorm generaliseren, gaan we de voor- en de nadelen van de hbo-dominee ten opzichte van de universitair geschoolde Dienaar des Woords te lijf. Volgens Ad, dominee in Den Haag, betekent die hbo-dominee beslist een verlies, en zet zijn Protestantse Kerk met het toelaten van hbo’ers tot het predikantsambt echt een wissel om. De essentie van de Reformatie - een goed uitgelegde Bijbel bij de mensen brengen - komt daardoor onder druk te staan. Hanneke doceert theologie aan de CHE, een van de belangrijkste leveranciers van hbo-theologen. Een hbo’er in de kerk denkt meer vanuit de praktijk en kan vaak beter aansluiting vinden bij mensen, is haar ervaring. Goed dus dat deze mensen in de PKN nu ook dominee kunnen worden. Waar gaat het naartoe met de dominee? Welke opleiding heeft hij of zij straks nog? En kunnen Ad en Hanneke het tijdens het gesprek een beetje eens worden?
  • 168. #168 Kan evolutie samen met scheppingsgeloof? Ook refo’s omarmen nu langzaam de evolutietheorie

    57:33||Ep. 168
    Met journalist Bart van den Dikkenberg en hoogleraar Gijsbert van den Brink. Beiden schreven een boek, maar met een tegenovergestelde conclusie. Je kunt geloven en de evolutietheorie voor waar aannemen, betoogde Gijsbert van den Brink al in 2017. Gijsbert laat zien dat de evolutietheorie uiteindelijk niet op gespannen voet hoeft te staan met het christelijk geloof. En dat ook het zogenoemde creationisme grote problemen kent. Hij gaat in debat met RD-journalist Bart van den Dikkenberg. Bart schreef recent een boek waarin hij betoogt dat geloof en evolutie niet samen kunnen gaan. Alleen door het begin van de Bijbel letterlijk-historisch te lezen ben je trouw aan de Schrift. Want wat als er geen historische persoon Adam is geweest? En geen paradijs? Hoe betrouwbaar is de Bijbel dan nog? In zijn eigen reformatorische kring ziet de ouderling in de Gereformeerde Gemeente in Nederland de acceptatie van de evolutietheorie toenemen. ‘Ik ken zelfs een ouderling uit de Gereformeerde Gemeenten die theïstische evolutie accepteert.’ Voor Bart kan dat niet. Kerken moeten maatregelen nemen; leden die de evolutietheorie omarmen moeten onder de tucht worden gesteld.
  • 167. #167 Cees Dekker wil uit stofjes leven gaan maken. Is dat niet voor God spelen?

    49:34||Ep. 167
    Met biofysicus Cees Dekker. Veertig miljoen euro heeft hij gekregen met één opdracht: maak uit levensloze materie leven. Met Cees Dekker, gelauwerd topwetenschapper en zeer betrokken bij evangelische gemeente Mozaiek 010, praten Dick en Daniël over de ethische consequenties. Waarom zou je zelf (eencellig) leven willen maken? Is dat niet voor God spelen? En wanneer is iets eigenlijk leven? Voor Cees kan zijn werk als wetenschapper uitstekend bestaan naast zijn geloof in God als schepper. Ook als straks zou blijken dat leven prima uit zichzelf kan ontstaan - en mogelijk miljarden jaren geleden op aarde ook zo is ontstaan. Zo schept God blijkbaar, redeneert Cees. ‘Als we straks begrijpen hoe leven werkt, doet dat niets af aan mijn verwondering.’ Ook wie snapt waar kinderen vandaan komen, kan op een geboortekaartje zetten dat ze uit Gods hand ontvangen zijn. Helaas doen zowel atheïsten als sommige gelovigen alsof geloof en wetenschap onverenigbaar zijn. Cees kan zich daarover opwinden. ‘Je ziet nu jongeren als ze gaan studeren afscheid van het geloof nemen om de verkeerde redenen!’
  • 166. #166 Kerken kunnen beter soep dan koffie schenken. En andere tips van een missionair predikant

    48:35||Ep. 166
    Met missionair predikant Corine Zonnenberg. Stel, je zit bij een mooie, hechte kerkelijke gemeente. Goeie diensten op zondag. Fijn jeugdwerk. Je hebt het er naar je zin. Tegelijk zou jouw kerk best wat meer missionair en verwelkomend mogen zijn. Maar hoe doe je dat? Waar begin je? Wat kunnen traditionele gemeenten leren van wat ze bij pioniersplekken hebben ontdekt? Corine werkt in Rotterdam-Charlois en deelt haar tips en ervaringen met Dick en Daniël. Waarom je beter soep dan koffie kunt schenken. Waarom je mensen niet alleen moet verwelkomen in de kerk, maar ze ook gedag moet zeggen (en niet zozeer door de dominee!). En waarom je met jouw herkenbare kerkgebouw goud in handen hebt. ‘Mensen lopen nu vooral een kerk binnen als er crises zijn en ze houvast nodig hebben.’
  • 165. #165 Waarom Andries Knevel denkt dat refo's de toekomst van de kerk zijn

    54:55||Ep. 165
    Met oud-EO-presentator Andries Knevel. Andries volgt al tientallen jaren de kerkelijke ontwikkelingen op de voet. En het beeld is in die periode niet rooskleuriger geworden. Wat is de toekomst van de Nederlandse protestanten? Toen hij begon bij de EO stond de vrijgemaakt-gereformeerde zuil nog fier overeind en was nog maar net de reformatorische zuil uit de grond gestampt. De geloofsbeleving is veranderd: van ‘hoe kom ik aan het geloof?’ naar ‘hoe kom jij aan het geloof?’ (als die laatste vraag nog belangrijk wordt gevonden). Christelijke studenten, bemerkt Andries, vragen zich wanhopig af wat de relevantie is van hun geloof. Waar moet de oplossing vandaan komen (Andries weigert pertinent van ‘oplossingen’ te spreken)? Gematigd evangelische gemeenten als Mozaiek die wél veel jonge mensen trekken? De Rooms-Katholieke Kerk met haar verstilling en rituelen? Andries vestigt zijn hoop voor de toekomst vooral op de reformatorische zuil. ‘Die kerken weten hun jonge mensen nog aan zich te binden.’ Daar zijn niet alleen reformatorische kerken goed mee, maar ook veel andere kerken waarbij ex-refo’s zich aansluiten. Heeft Andries gelijk?
  • 164. #164 Is werken een roeping of juist een straf van God?

    50:20||Ep. 164
    Met Ben Tiggelaar. Ben is dé christelijke gedragswetenschapper en managementgoeroe van Nederland. Dick en Daniël praten met hem in deze laatste aflevering voor de zomervakantie over hoe je op een gezonde, christelijke manier naar werken kijkt. Is het een roeping? Of toch vooral iets wat je in het ‘zweet des aanschijns’ moet doen? En werken calvinisten inderdaad harder dan bijvoorbeeld katholieken, of is dat een mythe? (Spoiler: ‘Dat is een mythe’). Ben vertelt verder waarom de zondag zo belangrijk voor hem is, en waarom iedereen - christelijk of niet - die collectieve rustdag zou moeten houden. Het grote christelijke softwarebedrijf Afas ging onlangs terug van vijf naar vier dagen per week werken. En dat bij hetzelfde loon. Is dat een goed idee? Ben weegt de voors en tegens af. ‘Er doet ook veel onzin over die ideale vierdaagse werkweek de ronde.’ De volgende aflevering van Dick en Daniël Geloven het Wel is op 30 augustus.