Share

cover art for از مسئولیت تا عاملیت: ما چقدر در زندگی‌مان نقش داریم؟

نابهنگام

از مسئولیت تا عاملیت: ما چقدر در زندگی‌مان نقش داریم؟

Season 3, Ep. 11

از مسئولیت تا عاملیت: ما چقدر در زندگی‌مان نقش داریم؟

گفت‌وگوی نابهنگام محمد نجفی و فریبا خاکزاد درباره‌ی سهم ما در جهانی که خودمان انتخابش نکرده‌ایم


در جهانی پر از عوامل بیرونی، ساختارهای ناعادلانه و تصمیم‌هایی که پیش از ما گرفته شده‌اند، آیا واقعاً می‌توان گفت که "ما مسئول زندگی خودمان هستیم؟" یا این جمله تنها باری اضافه بر دوش آدم‌هایی‌ست که همین حالا هم زیر فشار انتخاب‌هایی محدود کمر خم کرده‌اند؟


در این گفت‌وگوی صمیمی نابهنگام، محمد و فریبا تلاش می‌کنند از میان تجربه‌های شخصی، مفاهیم رایج را زیر ذره‌بین ببرند و به جای «مسئولیت» از واژه‌ای دیگر سخن بگویند: عاملیت.


🔸 فرق مسئولیت با عاملیت چیست؟

🔸 چطور در جهانی نابرابر، همچنان نقش ایفا کنیم؟

🔸 آیا انتخاب نکردن هم خودش نوعی انتخاب است؟

More episodes

View all episodes

  • 12. چرا شاخص‌ها همه‌چیز را نمی‌گویند؟

    01:21:02||Season 3, Ep. 12
    چرا شاخص‌ها همه‌چیز را نمی‌گویند؟گفت‌وگوی نابهنگام محمد نجفی و بابک قناعت درباره اقتصاد، انسان، و چیزهایی که در نمودارها جا نمی‌گیرند این اپیزود از نابهنگام از یه سوال ساده شروع شد؛ اینکه واقعاً شاخص‌هایی مثل GDP چی دارن که این‌قدر مهم شدند؟ و مهم‌تر از اون، چی رو نمی‌تونند نشون بدند؟من و بابک قناعت، در یه گفت‌وگوی نابهنگام، رفتیم سراغ چیزهایی که اغلب پشت عددها و نمودارها قایم می‌شند: عدالت، کیفیت زندگی، کرامت انسانی، و حتی نقش حیوانات و اقلیم در آینده‌ی اقتصاد.بابک از نگاه یه روانشناس، با دغدغه‌های انسانی وارد بحث شد و خیلی صریح گفت که چرا نمی‌شه فقط با نگاه مهندسی به دنیا نگاه کرد. من هم از تجربه‌ها و دغدغه‌های خودم گفتم؛ مخصوصاً وقتی دیدم چقدر آدم‌های اهل دانشگاه و اکوسیستم استارتاپی با یه شعار به هیجان اومدند، ولی گویا کمتر به پیچیدگی‌های موضوع فکر کردند.خلاصه این که در این گفت‌وگو از شاخص‌های دیگه‌ای هم حرف زدیم که می‌تونند بیشتر به بررسی ابعاد مسأله کمک کنند و از مثال‌هایی مثل کشورهایی مثل آمریکا، فرانسه، بوتان، تا داستان معروف پادشاه لختِ هانس کریستین اندسون گفتیم.یه جاهایی بحث داغ شد، یه جاهایی نقد کردیم، یه جاهایی شک کردیم. ولی اصل قصه این بود که گفت‌وگو کنیم، بدون اینکه دنبال قطعیت باشیم. چون شاید چیزی که بیشتر از همه بهش نیاز داریم، «پرسیدن» و نه «پاسخ دادن» می‌تونه باشه.این گفت‌وگو یه دعوتـه به دیدن پیچیدگی دنیا؛ به اینکه اقتصاد فقط عدد نیست، انسان فقط مصرف‌کننده نیست، و شاخص‌ها فقط یه بُعد از واقعیت رو نشون می‌دند.
  • 10. خلاقیت در عصر هوش مصنوعی

    01:05:09||Season 3, Ep. 10
    «خلاقیت در عصر هوش مصنوعی: گفتگوهایی نابه‌هنگام درباره ذهن، تکنولوژی و آموزش»در این گفت‌وگوی نابه‌هنگام میان محمد نجفی و بابک، از یک استوری ساده شروع می‌کنیم و قدم‌به‌قدم وارد مباحثی جدی و چندلایه می‌شویم: از مرز میان خلاقیت انسانی و خروجی‌های هوش مصنوعی گرفته تا نقش تجربه‌ی زیسته، مفهوم بطالت، چالش‌های آموزش سنتی و آینده‌ی یادگیری.در این مکالمه، پرسش‌هایی مهم و بعضاً چالشی مطرح می‌شود:ا می‌توان خلق یک رمان، یک نظریه یا حتی یک ایده‌ی نو را به ماشین سپرد؟ذهن انسان تا کجا قابلیت گسترش دارد؟آیا ما در عصر تکنولوژی واقعاً خنگ‌تر شده‌ایم یا فقط خنگی‌ها بیشتر دیده می‌شوند؟و در نهایت، چگونه می‌توان میان ماشین و معنا، بین بهره‌وری و تجربه، توازنی دوباره برقرار کرد؟این گفت‌وگو فرصتی است برای ایستادن، فکر کردن، و نگاهی نو به «ما» در مواجهه با آینده‌ای که غیرقابل پیش‌بینی است.
  • 9. درنگی کوتاه در باب نوابیغ

    12:43||Season 3, Ep. 9
    درنگی کوتاه در باب نوابیغدر این اپیزود، درباره‌ی پدیده‌ای حرف زدیم که این روزها در فضای مجازی خیلی زیاد شده: آدم‌هایی که با ادعاهای بزرگ، ظاهر حرفه‌ای، و حرفای قشنگ، خودشون رو متخصص موفقیت و تحول فردی نشون می‌دند.اما پشت این ظواهر چی می‌گذره؟چه نشونه‌هایی به ما کمک می‌کنند تا بفهمیم با یک نوابیغ طرفیم، نه یک مربی یا آموزگار واقعی؟و چرا اعتماد به این افراد می‌تونه هم وقت‌مون رو بگیره، هم انرژی‌مون رو، هم مسیرمون رو منحرف کنه؟📌 در این درنگ کوتاه، سعی کردم خیلی ساده و مختصر و مفید درباره‌ی این موضوع حرف بزنم.🎧 گوش بده، درباره‌ش فکر کن، نظرت رو به اشتراک بذار و اگه به نظرت مفید بود، برای دوستانت هم بفرست.
  • 8. در ستایش بطالت: مکثی در میانه‌ی جهان پرشتاب

    01:10:58||Season 3, Ep. 8
    در ستایش بطالت: مکثی در میانه‌ی جهان پرشتاببخش سومِ گفت‌وگوی نابهنگامِ محمد نجفی و علیرضا مرآتیاین مطلب تأملی است بر ارزش بطالت و فراغت در دنیایی که پیوسته از ما سرعت، بهره‌وری و موفقیت می‌طلبد. بر پایه‌ی یک گفت‌وگوی بی‌برنامه اما ژرف، محمد نجفی و علیرضا مرآتی با اتکا به تجربه‌های زیسته‌شان، به بازنگری در مفاهیمی چون ناپیش‌بینی‌پذیری زندگی، سکون اجباری (مانند دوران سربازی)، ادراک از زمان و سرعت، فراغت در بافت‌های اجتماعی مختلف، و نقد فرهنگ رایج موفقیت‌گرایی می‌پردازند. آن‌ها بطالت را نه به عنوان اتلاف وقت، بلکه فرصتی برای درنگ، مشاهده، بازسازی شخصی و یافتن معنا در زندگی روزمره معرفی می‌کنند.
  • 7. زیستن در نابهنگامی: گفت‌ و گویی درباره‌ ی آموزش، امکان، تجربه و مواجهه با دیگری

    01:47:50||Season 3, Ep. 7
    زیستن در نابهنگامی: گفت‌ و گویی درباره‌ ی آموزش، امکان، تجربه و مواجهه با دیگریبخش دومِ گفت‌وگوی نابهنگامِ محمد نجفی و علیرضا مرآتیاین متن، گزارشی تحلیلی از گفت‌وگویی نابهنگام میان محمد نجفی و علیرضا مرآتی است که به موضوعاتی مانند نقد نظام آموزشی، تجربه‌‌ی زیسته، نادانستن، مواجهه با دیگری، و نقد گفتمان‌های سطحی موفقیت و رشد فردی می‌پردازد. در دل این گفت‌وگو، تلاش می‌شود تا درک تازه‌ای از معنای یادگیری، رشد، و انسان بودن در جهانی پیچیده و نامطمئن شکل گیرد؛ گفت‌وگویی که نه برای رسیدن به پاسخ، بلکه برای ساختن فهمی مشترک و انسانی از زیستن در زمانه‌ی نابهنگام شکل گرفته است.
  • 6. صنعت توسعه‌ی فردی یا صنعت توهم؟

    59:54||Season 3, Ep. 6
    صنعت توسعه‌ی فردی یا صنعت توهم؟گفت‌وگوی نابهنگامِ محمد نجفی و علیرضا مرآتیبخش اولاین مطلب گزارشی از گفت‌وگویی نابهنگام بین علیرضا مرآتی و محمد نجفی رو روایت می‌کنه که در اون به نقد فضای پرزرق و برق توسعه‌ی فردی، کوچینگ، محتوای انگیزشی و روایت‌های عامه‌پسند موفقیت پرداخته شده. این گفت‌وگو با نگاهی انتقادی، موضوعاتی مثل عنوان سازی های فریبنده، تأثیر ساختارهای اجتماعی، نقش واقعی آموزش، و جذابیت شهرت و پول در شکل دادن به هویت حرفه ای افراد رو بررسی می کنه و در نهایت، مخاطب رو دعوت می‌کنه تا به تأمل و پرسشگری بیشتر درباره‌ی آنچه هر روز می‌بینه، می‌شنوه و باور می‌کنه، بپردازه.
  • 5. پیش‌بینی یا توهمِ کنترل؟

    35:05||Season 3, Ep. 5
    پیش‌بینی یا توهمِ کنترل؟گفت‌وگوی نابهنگام محمد نجفی با امیررضا حرمتیاین گفت‌وگوی نابهنگام بین محمد نجفی و امیررضا حرمتی یک گفت‌وگوی بداهه، آزاد و عمیق است درباره‌ی پیش‌بینی آینده، نقش خطاهای شناختی، توهم مهارت، و تأثیر شانس در تصمیم‌گیری‌های ما در زندگی و کسب‌وکار. آن‌ها با روایت‌ها و مثال‌های واقعی، افسانه‌ی «ژن خوب» و روایت‌های رایج موفقیت را به چالش می‌کشند و بر اهمیت تجربه، آزمون و خطا، و قدرت حضور در فضای گفت‌وگوی بدون سناریو (آگورا) تأکید می‌کنند. گفت‌وگویی که بیشتر از آنکه دنبال پاسخ باشد، راهی برای کشف و درک بهتر پیچیدگی‌های تصمیم و زندگی‌ست.
  • 4. فهم ناتمام: درباب توهم دانایی در شبکه‌های اجتماعی

    42:08||Season 3, Ep. 4
    فهم ناتمام: درباب توهم دانایی در شبکه‌های اجتماعیگفت‌وگوی نابهنگام محمد نجفی با بابک قناعتاین گفت‌وگوی نابهنگام بابک قناعت و محمد نجفی به بررسی تأثیرات شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام، بر شکل‌گیری توهم دانایی و اختلال در یادگیری اجتماعی می‌پردازد. در آن، مفهومی با عنوان «ضربه‌ی شناختی» (Cognitive Punch) مطرح می‌شود که به لحظه‌ی فروپاشی تعادل شناختی و بیداری ذهن برای یادگیری اشاره دارد. این گفت‌وگو با نگاهی انتقادی، سه نوع واکنش افراد به محیط را تحلیل می‌کند و در کنار نقد محتوای سطحی و گمراه‌کننده‌ی رایج، بر لزوم آموزش آگاهانه و بازاندیشی در فضای دیجیتال تأکید دارد.https://www.linkedin.com/in/babak-ghanaat-496a7179/